اولین قدم در راستای موفقیت در کارآفرینی، پیدا کردن یک ایده کسبوکار است. اما به محض نهایی شدن ایده‌ی مورد نظر، کار اصلی شروع می‌شود و آن کار، ساخت یک برند است. در این مسیر، همراه داشتن یک راهنمای جامع برندینگ کمک بزرگی به شما خواهد کرد.
برندینگ حکم DNA کسبوکار شما را دارد. برندینگ به مشتریان و مراجعان شما درباره اینکه شما که هستید، قصد انجام چه کاری را دارید، آن‌ها چه انتظاری باید از شما داشته باشند و اینکه چرا باید با شما کار کنند، اطلاعات می‌دهد. برندینگ کار دشواری‌ست و اجباری در آن وجود ندارد. برندینگ به کسبوکار شما رونق می‌بخشد و یا آن را از بین ببرد و به همین دلیل درست انجام دادنش اهمیت دارد.
ما برندینگ را می‌شناسیم و این مطلب برای این آماده شده تا اطمینان حاصل کنیم شما درست آن را متوجه شوید. تلاش کردیم تا این راهنمای جامع برندینگ، قابل درک و کاربردی باشد. در پایان این مطلب شما تمام چیزهایی را که در جهت ساخت یک برند قوی از پایه و صفر به آن نیاز دارید، در اختیار خواهید داشت.
برای شروع آماده‌اید؟ پس برویم سر اصل مطلب!
مفهوم برندینگ
بسیار خب، اول از همه، قبل از اینکه برندینگ کسبوکار خود را پیاده کنید باید بدانید که اصلا برندینگ چیست.
وقتی بحث ساخت برند به میان می‌آید، سه مفهوم را بایستی بشناسید. برند، برندینگ و هویت برند.
- برند شما، تصویر و شناسنامه‌ای است که دیگران با آن کسبوکار شما را می‌شناسند.
- برندینگ شما فرآیند ایجاد برندی تک و منحصربفرد است. حرکتی پویا در جهت زندگی بخشیدن به یک برند.
- هویت برند شما تمام عناصری‌ست که کسبوکار شما را تشکیل می‌دهد. مانند لوگو، وب‌سایت و یا کارت ویزیت، که پیام و تصویری صحیح از شما را به مخاطب ارائه می‌کنند.
این سه مفهوم، مانند تکه‌های یک پازل هستند و شما برای ساخت کسب‌وکاری موفق و بابِ بازار به هر سه نیاز دارید. بدون برندینگ، برندی هم وجود ندارد. بدون هویت برند، برندینگی وجود ندارد. هر سه به یکدیگر متکی هستند و برای موفقیت، به هر سه نیاز دارید.
اصطلاحات برندینگ که باید بدانید
در اینجا با برخی از کلمات کلیدی مرتبط با برند آشنا می شوید. این اصطلاحات، اهمیت و ارزش برندینگ در کسب و کار را نشان می‌دهند.
آگاهی از برند (Brand Awareness)
آگاهی از برند اشاره به میزان آشنایی افراد و مخاطبان هدف شما با برند شما دارد. افزایش آگاهی از برند موجب این می شود که افراد برند شما را ترند و محبوب بدانند. آگاهی از برند مهم است، زیرا اگر مصرف کنندگان از برند شما آگاهی نداشته باشند، به خرید از آن هم فکر نمی کنند.
- برندسازی قوی باعث شناخته شدن کسب و کار شما می‌شود.
توسعه برند (Brand Extension)
توسعه برند زمانی است که شرکتی قصد داشته باشد برند خود را برای توسعه محصولات جدید در بازارهای جدید گسترش دهد. ماشین چمن زنی هوندا و یا خودرو سامسونگ را در نظر بگیرید. توسعه برند به شرکت ها یا افراد اجازه می‌دهد تا از آگاهی از برند خود برای ایجاد جریان‌های درآمد بیشتر و تنوع بخشیدن به خطوط تولید استفاده کنند.
- برندسازی قوی پول بیشتری به همراه می‌آورد.
هویت برند (Brand Identity)
هویت برند شخصیت کسبوکار شما و قولی است که به مشتریان خود می‌دهید. هویت برند چیزی است که انتظار دارید مشتریان شما پس از تعامل با شما همراه با خود به زندگی‌شان ببرند.هویت برند معمولا از ارزش‌های شما، نحوه معرفی محصولات و خدمات شما و نوع احساس افراد در زمان تعامل با شما تشکیل شده است.
- برندسازی قوی فراتر از یک نام به کسب و کار شما می‌دهد.
مدیریت برند (Brand Management)
مدیریت برند، فرآیند ایجاد و حفظ برند شما است. مدیریت برند شامل مدیریت عناصر ملموس برند شما (راهنمای سبک، بسته بندی، پالت رنگ) و عناصر ناملموس (نحوه درک برند توسط مخاطبان هدف و مشتریان بالقوه) است. برند شما یک دارایی زنده است و باید آن را مدیریت کرد.
- برندسازی قوی نیاز به نگهداری مستمر و مداوم دارد.
شناخت برند (Brand Recognition)
شناخت برند یعنی مصرف کننده (مخاطب هدف) چگونه می‌تواند برند شما را بدون دیدن نام کسب و کارتان شناسایی کند ( از طریق لوگو، برچسب‌ها، بسته بندی یا تبلیغات). این مفهوم مکمل مفهوم یادآوری برند است که به توانایی شناسایی نام کسب و کار بدون هیچ شناسه دیداری یا شنیداری اشاره دارد.
- برندسازی قوی، کسب و کار شما را در اولویت نگه می‌دارد.
اعتماد به برند (Brand Trust)
اعتماد به برند یعنی مصرف کنندگان چقدر به برند شما اعتماد دارند. آیا به وعده های بازاریابی خود عمل می‌کنید؟ آیا فروشندگان و مشتریان شما در اولویت هستند؟ این چیزها باعث ایجاد اعتماد در بین مشتریان شما می‌شود.
- برندسازی قوی باعث ایجاد اعتماد در مشتریان شما می‌شود.
ارزیابی برند (Brand Valuation)
ارزیابی برند، ارزش گذاری مالی برند براساس ادراک، شناخت و اعتماد مصرف کننده است. این مفهوم مکمل مفهوم ارزش ویژه برند (Brand Equity) است. یک برند قدرتمند می‌تواند کسب و کار شما را برای سرمایه‌گذاران، سهامداران و خریداران بالقوه ارزشمند کند.
- برندسازی قوی ارزش کسب و کار شما را افزایش می‌دهد.
استراتژی برند: کارهای پشت پرده در ساخت یک برند
ممکن است وسوسه شوید و سریع بخواهید به مرحله‌ی برندینگ بپرید. اما قبل از آنکه عملا برندینگ را آغاز کنید (برای مثال، لوگو طراحی کنید یا وبسایتی راه‌اندازی کنید)، کارهایی هست که باید در پشت پرده انجام دهید. این کارها، تعریف استراتژی دیجیتال مارکتینگ برند شماست.
استراتژی برند شما نقشه راه شماست. این نقشه مسیر واضحی از ساخت برند را برای شما ترسیم خواهد کرد. خواه لوگو باشد یا لحن شما در شبکه‌های اجتماعی و یا شکل و حس طراحی‌های شما.
هنگامی که استراتژی برند خود را می‌سازید به این نکات توجه کنید:
- خود را تعریف کنید. اگر درباره اینکه به عنوان یک برند، چه کسی هستید روراست نباشید، برندینگ شما دچار سردرگمی و ازهم‌پاشیدگی می‌شود.
- تفاوت‌های خود را با دیگران بشناسید. چه چیز شما را از برندهای دیگر متمایز می‌سازد؟ چرا باید از بین رقیبان، مشتریان با شما کار کنند؟
- رسالت و هدف بلندمدت برند خود را مشخص کنید. رسالت شما، چرایِ پشتِ کسبوکار شماست. اگر درباره‌ی رسالت خود سردرگم هستید، جاهای خالی را در این جملات پر کنید: شرکت ما برای این تشکیل شده تا___. برنامه‌ی ما این است که تا پنج سال آینده___.
- ارزش‌های خود را بنویسید. ارزش‌های حرفه‌ای شما نه تنها موتور محرک استراتژی درونی شماست، بلکه به ایجاد ارتباط بیرونی با مشتری‌ها کمک می‌کند. اینکه شما پای چه چیزهایی می‌ایستید؟ چه چیزهایی در کسبوکار شما هیچ وقت تغییر نمی‌کند؟
- مشتریان ایده‌آل خود را مشخص کنید. برندی که می‌سازید باید مشتریان هدف شما را متقاعد سازد. اما اگر ندانید این مشتری‌ها چه کسانی هستند چطور می‌خواهید در ساخت برند آن ها را در مرکز توجه قرار دهید؟ پرسونای خریدار خود را خلق کنید و در جهت پیشبرد پروسه‌ی برندینگ خود، از آن استفاده کنید.
ساخت هویت برند
قدم بعدی راهنمای جامع برندینگ، ساخت هویت برند است. اولین بخش ساخت هویت برند، تعریف عناصر کلیدی و اصولی است که برند شما را پیش می‌برند. این عناصر و اصول شامل چه چیزهایی هستند؟
صدای برند
طراحی‌های شما بخش عظیمی از برندینگ شما را تشکیل می‌دهند، اما تنها بخش آن نیستند. صدای برند شما، بخش جدانشدنی از هویت برند شماست. قبل از اینکه به مراحل جلوتر بروید مهم است که تصمیم بگیرید چه صدایی مورد پسند شماست.
چرا؟ چون صدای برند شما ممکن است در انتخاب سبک طراحی و تصمیمات دیگر تاثیرگذار باشد. برای مثال: اگر صدای برند شما رسمی و شرکتی است، بایستی از فونت‌های کلاسیک استفاده کنید. و یا اگر صدای برند شما جسورانه و بلند است، احتمالا شما پالت رنگی جیغ و جسوری را برای جور شدن با آن هماهنگ می‌کنید.
صدای شما چیست؟ آیا تیز و طعنه‌آمیز هستید؟ حرفه‌ای هستید و مستقیم سر اصل مطلب می‌روید؟ شر و شور و اهل مزاح هستید؟ به اینکه چطور می‌خواهید با مخاطب ارتباط بگیرید فکر کنید، و سپس درباره صدایی که این تعبیر را خلق می‌کند تصمیم‌گیری کنید.
تایپوگرافی
تایپوگرافی شامل انتخاب فونت‌ها و نحوه استفاده از این فونت‌ها در طراحی‌ست. فونت اهمیت بسیار زیادی در پروسه‌ی برندینگ دارد. تایپوگرافی به مخاطب می‌گوید که شما به عنوان یک برند چه کسی هستید. اینکه آن‌ها در صورت کار با شما باید انتظار چه چیزی را داشته باشند. استفاده از فونت‌های چاپی کلاسیک پیامی بسیار متفاوت نسبت به فونت‌های گرافیکی نامتعارف به مخاطب می‌دهد. پس شما باید اطمینان داشته باشید که فونت انتخابی شما (و جوری که از آن استفاده می‌کنید) در راستای عملکرد مورد انتظار و دلخواه شما از برندِتان باشد.
گاهی ممکن است کل دنیا را بگردید اما فونتی را که کاملا متناسب با برندِتان و پیامی که می‌خواهید به مخاطب برسانید، پیدا نکنید. در این صورت راه‌حل، سفارش فونت است. فونت‌های سفارشی به شما در توسعه تایپوگرافی که کاملا و صددرصد متناسب و مختص برند شما و پیام آن باشد کمک می‌کند، آزادی عمل می‌دهد و تاثیر چشمگیری در متمایز شدن از دیگران دارد.
پالت رنگ
رنگ عنصری قدرتمند است و اگر پالت رنگ برندِ شما تنها براساس سلیقه شما باشد (من صورتی دوست دارم، پس بیاین لوگوی صورتی داشته باشیم!) فرصت بزرگی را از دست می‌دهید.
انسان پیوندی عمیق با رنگ‌ها دارد و هنگامی که شما این پیوندها را درک کنید، می‌توانید از رنگ به طور راهبردی برای تاثیرگذاری بر افکار، احساسات و واکنش‌های خاص از سوی مخاطب استفاده کنید.
برای مثال، اگر می‌خواهید اعتماد مخاطب را به خود جلب کنید، بهتر است که از رنگ آبی در طراحی‌های خود استفاده کنید تا در مخاطب حس قابلیت اتکا و اعتماد القا شود. اگر می‌خواهید مخاطب را مجاب به خرید از محصول خود کنید، رنگ قرمز را امتحان کنید. این رنگ با اشتیاق و هیجان پیوند خورده است و مخاطب را وادار به تصمیم‌گیری درست در راستای خرید محصول می‌کند (به لوگوی دیجی کالا فکر کنید).
اگر می خواهید متفاوت از بقیه باشید، رنگی که خیلی معمول نیست را انتخاب کنید. اگر رقیبان شما در دریایی از رنگ آبی شنا می‌کنند، استفاده از رنگی مانند نقره‌ای یا آلبالویی، برند شما را به عنوان برندی متفاوت و در خور توجه متمایز می‌سازد و توجه مخاطب شما را جلب می‌کند. پس از انتخاب پالت رنگ، مورد بعدی در راهنمای جامع برندینگ، تصمیم‌گیری راجع به فرم، شکل و تصویر است.
فرم، شکل، تصویر
اشکال متفاوتی که در لوگو، کارت ویزیت، بسته‌بندی و دیگر المان‌های برند خود بکار می‌برید، چیزهای زیادی درباره‌ی برند شما بازگو می‌کنند. برای مثال، اشکال دایروی، احساس اجتماع و وحدت را ایجاد می‌کنند، در حالی که اشکال تیزتر و لبه صاف، بیشتر به کارایی و ثبات پیوند خورده‌اند.
استفاده‌ی به‌جا از اشکال و تصاویر درست، می‌تواند پیوند بین مشتری و برند شما را عمیق‌تر کند. تصاویر، زیبایی برند شما را می‌سازند. این تصاویر در فرم‌های گوناگونی ظاهر می‌شوند؛ از بیلبورد گرفته تا اینستاگرام، وب‌سایت و تبلیغات چاپی. تصاویر فراتر از یک عناصر بصری ساده هستند. خواه سنتی یا مدرن، ساده یا پیچیده، تمیز و خوانا یا تند و تیز و بی‌پروا. تصاویر فرصتی برای ایجاد ارتباط با مخاطبان بالقوه‌ی شما هستند. در انتخاب تصاویر درست، شما باید عناصری را به کار بگیرید که مخاطب به آن‌ها واکنش نشان خواهد داد.
راهنمای سبک برند خود را تهیه کنید
تا به اینجا، شما برند خود را تعریف کرده، استراتژی برندینگ خود را توسعه داده و به برند خود هویت بخشیده‌اید. حالا برای پیوند این موارد با یکدیگر، تمام چیزی که با آن نیاز دارید، یک راهنمای سبک برند (Brand Style Guide) است.
راهنمای سبک برند شما یک سند متمرکز است که شامل تمام اطلاعات راجع به برندینگ، پالت رنگ برند، طرح‌های مختلف لوگو و باید و نبایدهای صدای برند شماست. تا می‌توانید راهنمای سبک برند خود را مفصل و باجزئیات بسازید. هر چه جزییات بیشتر، بهتر.
راهنمای شما بایستی حداقل دربرگیرنده موارد زیر باشد:
- داستان برند
- لوگوها و نسخه‌های مختلف آن (و اینکه چه زمانی از کدام استفاده می‌شود)
- پالت رنگ
- فونت‌های برند و روش استفاده از آن‌ها
- دستورالعمل‌های مربوط به استفاده از تصاویر و اشکال
- جزئیات صدای برند
جمع کردن تمام اطلاعات بالا در یک سند نه تنها کار شما را راحت‌تر می‌کند، بلکه برای حفظ انسجام و پایداری ضرورت دارد. راهنمای سبک برند همه اعضای تیم را هماهنگ کرده و همسو بودن عناصر برند (خواه پستی در شبکه‌های اجتماعی یا طرح بسته‌بندی برای محصول جدید) با استراتژی برند را تضمین می‌کند.
طراحی عناصر کلیدی برند
پس از آنکه پایه‌های هویت برند خود را محکم کردید، زمان رفتن به مرحله بعد راهنمای جامع برندینگ و طراحی عناصر برند براساس خط مشی تعریف شده در راهنمای سبک برند است. لوگو. لوگوی شما، چهره‌ی کسبوکار شماست و بی‌تردید مهم‌ترین عنصری از برندینگ است که خلق می‌کنید. لوگو معمولا اولین تجربه‌ایست که مردم در مواجهه با برند شما دارند و قطعا طراحی آن بایستی نزدیک‌ترین پیوند را با کسبوکار شما داشته‌باشد.
- وب‌سایت. هر برندی به جایگاهی در فضای وب احتیاج دارد که آن جایگاه (وب‌سایت) باید بازتابی شفاف از برندینگ شما باشد.
- بسته‌بندی. اگر محصولی فیزیکی را می‌فروشید، به طراحی بسته‌بندی احتیاج دارید. بسته‌بندی علاوه بر کارایی، باید همسو با هویت برند شما باشد.
- کارت ویزیت. مهم نیست چه کسب‌وکاری دارید، داشتن کارت ویزیت از نیازهای شماست. کارت باید با لوگو، وب‌سایت، بسته‌بندی و عناصر دیگر هویت برند شما هم‌خوانی داشته باشد.
کلید برندینگ: انسجام را حفظ کنید اما انعطاف‌پذیر باشید
اکنون شما الزامات برندینگ را در اختیار دارید. اما یک کلید دیگر برای موفقیت در برندینگ وجود دارد که باید درباره‌اش بدانید و آن کلید، انسجام است.
اگر می‌خواهید برندِتان موفق باشد، مخاطب شما باید در هر شکل و هر مکانی که با برند شما مواجه می‌شود تجربه‌ای پایدار از آن داشته باشد. برند شما باید در وب‌سایت، شبکه‌های اجتماعی، مطالب چاپ شده، بسته‌بندی، لوگو و غیره، منسجم باشد. هر چه را که برای برند خود تولید می‌کنید، باید همراستا با یک استراتژی برند واضح و منسجم باشد.
اینطور فکر کنید. فرض کنیم که شما به دنبال شرکتی برای مدیریت بخش منابع انسانی خود هستید. وقتی وارد وب‌سایت آن شرکت می‌شوید، با لحنی یکنواخت و رسمی و پالت رنگی خنثی مواجه می‌شوید. اما وقتی به صفحه‌ی اینستاگرام شرکت مراجعه می‌کنید، همه‌ی رنگ‌ها نئونی، تصاویر مدرن و هنری، و با زبان و کلماتی پر انرژی با مخاطبان ارتباط برقرار می‌کنند. چقدر احتمال دارد با آن شرکت کار کنید؟ برای من که احتمال چنین تصمیمی خیلی پایین است.
شما باید تجربه‌ای منسجم در تمام بسترها، طراحی‌ها و نقاط تماس با مشتری، به وجود بیاورید. با این کار مخاطب هر جا نشانه‌ای از برند شما ببیند، سریع شما را شناسایی و به شما اعتماد می‌کند. این اعتماد، چیزی است که مخاطب را به سمت کار با شما سوق می‌دهد.
انسجام کلید است، اما انعطاف‌پذیری نیز بسیار مهم است. اگر یک جای کار در برند شما می‌لنگد، باید آن را تغییر داد. اگر برند شما رشد و توسعه داشته باشد، برندینگ شما هم باید همین رشد و توسعه را همراه با برند، داشته باشد.
اگر برند شما توانایی جذب مشتری ندارد، آن را بازسازی یا اصطلاحا Rebrand کنید. اگر مخاطب شما به یک فونت و یا صدای برندِ خاصی پاسخ نمی‌دهد، تغییرش دهید. همینطور به دستکاری ادامه دهید تا برندی کارآمد داشته باشید.
جمع‌بندی
خب به انتهای این راهنمای جامع برندینگ رسیدیم. حالا شما تمام نکاتی که برای ساخت یک برند عالی لازم است را در اختیار دارید. موقع ساخت برند خود به یاد داشته باشید که:
با یک استراتژی درست شروع کنید. استراتژی برند شما، نقشه راه کل فرآیند برندینگ شماست و باعث می‌شود که محصول نهایی شما با اهداف اصلی شما همراستا شود.
از هماهنگی بین عناصر برند خود اطمینان پیدا کنید. صدای برند، پالت رنگ، تایپوگرافی و لوگو بایستی در کنار هم تجربه‌ای همسان برای مخاطب شما ایجاد کنند.
برای خود یک راهنمای سبک برند تهیه کنید. راهنمای سبک برند باعث هماهنگ شدن اعضای تیم و طراحی‌های شما با برندینگ شما خواهد شد.
انسجام داشته باشید. مخاطب بایستی تجربه‌ای منسجم در مواجهه با برند شما در فضای وب، شبکه‌های اجتماعی، و … داشته باشد. انسجام باعث ایجاد اعتماد و اعتماد باعث تعامل مخاطب با شما می‌شود.
خب منتظر چه هستید؟ برندینگ خود را شروع کنید و اگر مشکل یا سوالی داشتید از همین جا یا شبکه‌های اجتماعی ما سوال خود را مطرح کنید. منتظر خواندن نظرات شما هستیم.
11 پاسخ
کارتون حرف نداره
ممنون از اطلاعات خوبتون
ممنون از انرژی مثبت شما
خیلی کاربردی و مفید بود
حرفه ای هستید
واقعا جامع بود
خیلی کامل بود
دستتون درد نکنه
کامل تر از این هم مگه داریم؟
خیلی عالی بود خسته نباشید تیم حرفه ای نارون
سلام دوست عزیز
ممنون از انرژی مثبتتون
ممنون از اطلاعات خوبتون
عالی بود مخصوصا قسمت اصطلاحات
برای من خیلی ارزشمند بود
سپاس
از مطلبی که قرار دادین سپاسگزارم خیلی کمکم کرد
واقعا جامع و کامل بود پستتون
تو هیچ وبسایتی اینقد دقیق و کامل درباره برندینگ ندیدم و نخوندم
تشکر ازتون نارون
به نظر بنده واقعا زیبا بود
مرسی